Artysta Muzyk przyszłości

Jeśli planujesz związać swoje życie zawodowe ze sztuką, z muzyką możesz potrzebować zmiany myślenia, poszerzenia perspektywy oraz nowego sposobu działania 

W swojej codziennej pracy z artystami muzykami, zwłaszcza związanymi ze światem muzyki poważnej i jazzu, na różnych etapach ich karier często spotkam się ze stwierdzeniem, że jeśli muzyk będzie profesjonalny i będzie robił to co do niego należy to na pewno osiągnie sukces. Zgadzam się z tym w 100 procentach. Istotne jest jednak to, co to właściwie znaczy, że „działasz profesjonalnie” dzisiaj, w 21 wieku?

Artysta nie funkcjonuje w stanie nieważkości. Na jego pozycję i pracę wpływa szereg czynników.  Pozwól, że wskażę kilka kluczowych:

• Rozwój technologii – całkowicie zmienia zarówno styl, narzędzia jak i sposób komunikacji i promocji aktywności koncertowej, artystycznej, czy edukacyjnej dając jednocześnie nowe, niespotykane dotychczas możliwości stwarzania i wymyślania swojej  działalności  biznesowej. Czy to nie wspaniałe?

• Hiperkonkurencja – nie jest żadną tajemnicą, że o uwagę dyrektorów artystycznych sal koncertowych, festiwali, grantodawców, rodziców, uczniów, sponsorów, studentów, publiczność konkurują ze sobą uczelnie, szkoły muzyczne, orkiestry, zespoły kameralne i oczywiście artyści indywidualni, w tym instrumentaliści, dyrygenci, pedagodzy, muzykolodzy, śpiewacy operowi, wokaliści, producenci muzyczni, kompozytorzy itd. To wszystko sprawia, że znalezienie takiego pomysłu na siebie, swoją działalność artystyczną, aby się wyróżnić, a najlepiej w ogóle nie musieć być w tym samym „czerwonym oceanie” staje się kluczowe.

• Kurcząca się publiczość – wymusza właściwie na całej branży muzycznej konieczność aktywnej, wykraczającej poza własne środowisko promocji sztuki i muzyki na poziomie lokalnym, krajowym
  i międzynarodowym, po to, aby budować nowe mosty pomiędzy sobą a publicznością dzisiaj i jutra.

• Znaczenie innowacji – jest nie do przecenienia w każdej branży i stanowi jedno z głównych źródeł uzyskania przewagi, pozyskania nowej pozycji rynkowej, nowych odbiorców. Artyści, którzy w swojej działalności artystycznej, czy pedagogicznej, podobnie jak organizacje, czy zespoły są innowacyjni udowadniają, że to się opłaca, ponieważ ich propozycje artystyczne, edukacyjne, biznesowe, wizerunek, promocja zwracają uwagę, pozwalają im się wyróżnić, przyciąga uwagę. Tym samym stwarzają dla siebie nowe przestrzenie zawodowej realizacji. 

• Przedsiębiorczość artystyczna  – pełni dzisiaj niekwestionowaną rolę – wiąże się ona z koniecznością przygotowania się do nowych czasów tzw. „D.I.Y.W – Do It Yourself World” –
  i zmianą paradygmatu na rynku pracy od modelu „ szukania zatrudnienia” do modelu  „kreatywnego 
  i przedsiębiorczego” artysty.

• Pokolenie  C , Z i następne to przecież przyszli uczniowie i studenci szkół i uczelni muzycznych, publiczność –  wiedza o tym jak dzisiaj wygląda ich świat, jak do nich dotrzeć, co ich motywuje, co ich inspiruje, co demotywuje jest bardzo istotna, aby przyciągać ich do muzyki, sztuki, kultury i sal koncertowych.    

Moim zdaniem to wszystko sprawia, że istnieje ogromna potrzeba poszerzenia definicji „profesjonalizmu” artysty muzyka. Kunszt wykonawczy, biegłość techniczna, bogaty repertuar, poukładana i obszerna wiedza z zakresu danej specjalizacji artystycznej, w tym edukacyjnej to dzisiaj to warunek wstępny, aby być w grze. 

Utkwiły mi w pamięci słowa Josepha W. Polisiego, byłego Prezydenta The Juiliard School, podczas wywiadu udzielonego dla amerykańskiego Forbsa: 

„Uczelnie i szkoły artystyczne nie powinny „produkować” wyłącznie doskonałych wykonawców, ale zorientowanych w świecie ludzi, którzy będą mieli na niego realny wpływ i będą w stanie kształtować swoje w nim miejsce. Dlatego w Juiliard zachęcamy naszych studentów, aby byli kimś więcej niż wirtuozami. Chcemy, aby pokazywali swoją sztukę w szpitalach, szkołach, aby szukali wielu sposób na wywieranie szerokiego wpływu na świat. Aby poszerzali grupę swoich odbiorców i szukali we współczesnym świecie innowacji. Biegłość i doskonała technika to dopiero początek. Nauka muzyki we współczesnym świecie nie może być tylko treningiem rozwoju zdolności technicznych i talentu. Artyści muszą mieć świadomość znaczenia wyrażania siebie, a tym samym odnalezienia siebie. Określenia swojej twórczej, artystycznej tożsamości. 

Piękna branżowa bańka

Częstym zjawiskiem w branży muzyki klasycznej jest zamknięcie się we własnym, najbliższym środowisku. Funkcjonowanie w pewnej branżowej bańce. To często bardzo piękna bańka, ale nie ma ona ani wiele wspólnego ze światem wokół. A to właśnie tam, na zewnątrz tworzą się zmiany i trendy, również te związane ze sztuką. Tam też jest publiczność JUTRA, nie publiczność WCZORAJ, klienci całej palety usług muzycznych, edukacyjnych etc. Bez nowych uczniów, studentów, melomanów – muzyka poważna przestanie mieć znaczenie. 

Często muzycy, zwłaszcza w toku kształcenia muzycznego są otuleni wizją przyszłości uznanego, koncertującego artysty, do której prowadzi prosta droga. Ta droga to ćwiczenie, ćwiczenie, ćwiczenie, egzamin, konkurs, ćwiczenie, a reszta sama się ułoży. Rzeczywistość jest jednak zupełnie inna a zderzenie z nią będąc zupełnie nie przygotowanym bywa bolesne.

W swojej pracy spotykam się ze stałym zestawem „wytycznych” stanowiących o tym, „od czego muzyk nie jest”. Zatem kolejno: 

• muzyk nie jest od tego, żeby zajmować się swoją promocją
• muzyk nie jest od wysyłania swoich ofert
• muzyk nie jest od tego, aby kontaktować się z mediami
• muzyk nie jest od tego, żeby prowadzić biznes
• muzyk nie jest od tego, żeby szukać pieniędzy na swoje projekty
• muzyk nie jest od tego, aby zajmować się swoimi umowami
• etc.

Uważam, że każdemu wolno tak myśleć i działać kierując się tego typu logiką. Nigdzie nie jest powiedziane, że koniecznie trzeba dbać o swoją rynkową pozycję, wizerunek, poszerzać pole działania, pozyskiwać nowe, ciekawe propozycje, stwarzać sobie nowe możliwości. 

Mikołaj Stroiński, nagradzany na całym świecie kompozytor muzyki do gier komputerowych w naszej wymianie opinii na temat promocji artystów powiedział: 

„Im mniej muzyka jest komercyjna z natury, im bardziej jest złożona, wielowarstwowa i pełna artyzmu, tym większy kłopot i niechęć ma dany artysta do autopromocji. Jest coś takiego, że czysta, jeszcze może młodzieńcza pasja do muzyki nie idzie w parze z potrzebą ogłaszania jej publicznie. Jest to takie oddanie samej sztuce i wiara w to, że ona sama sie obroni. Ludzie, którzy robią muzykę z natury komercyjną, nie mają takich zahamowań.”

Zasady marketingu, który jest przedmiotem tysięcy badań naukowych mówią z kolei: im bardziej oferta, produkt jest złożony, wielowarstwowy, wymagający  (tak jak muzyka poważna) – tym bardziej potrzebuje promocji
w postaci edukacji, informacji i zachęty. 

Zatem jeśli planujesz związać swoje życie zawodowe ze sztuką, z muzyką możesz potrzebować zmiany myślenia, poszerzenia perspektywy oraz działania w sposób bardziej przedsiębiorczy. To co może być bardzo pomocne w budowaniu swojej pozycji na rynku to zdolność do postrzegania siebie jako marki i podejmowanie wysiłków w kierunku jej świadomego budowania. 

Jeśli chcesz spojrzeć na nowo na swoją muzyczną karierę, zainspirować się, poznać nowe możliwości zawodowego funkcjonowania – weź udział w inspirującym Program rozwoju zawodowego i artystycznego Marka Artysty Muzyka – Masterclass by Anna Proszowska-Sala.